ضربه گیر لاستیکی، یا لرزهگیر یا دمپر لاستیکی (rubberdamper,rubber shock, rubber buffer) به عنوان لرزشگیر یا جداکنندهی لاستیکی شناخته میشودکه از ترکیب لاستیک و فولاد ساخته میشود و وظیقهی کنترل و کاهش لرزش و نوسانات ناشی از عملکرد دستگاه را به عهده دارند. .ضربهگیر لاستیکی در وسایل نقلیه، هواپیما، موتورهای دیزلی- بنزینی و برقی، جعبه دندههااستفاده میشود. ضربهگیر لاستیکی در هر مکانی که نیاز به جذب و جداسازی ضربه استفاده میشود. لاستیک دارای خاصیت ارتجاعی وانعطافپذیری بالایی است، بنابر این، مادهای عالی برای کاهش ضربه، و عایق صدا است و همچنین، لاستیک دارای خاصیت میرایی بالااست. عملکرد لاستیک به گونهای است که باعث طول عمر دستگاه و تجهیزات مکانیکی میشود.
فرایند تولید ضربهگیر لاستیکی:
طریقهی تولید ضربهگیر لاستیکی با توجه به شرایط آب و هوایی و یا نوع کاربرد قطعه و نوع فشار و ضربات وارد شده که ناگهانی یا مستمر است به صورت نسبی متفاوت است. ضخامت لازم برای لاستیک نباید زیاد یا کم باشد و طبقه محسابات ساخته و پرداخته می شود. ضربهگیر لاستیکی میتوان بدون قطعه ی فلزی یا با قطعات فلزی (یک مهره، دو مهره، یک پیچ یا دو پیچ) و در سایزها و اشکال مختلف ساخت.
تجزیه و تحلیل معایب و مزایای ضربهگیر لاستیکی مزیت ضربه گیر لاستیکی:
1. می توان آن را به محصولاتی با اشکال مختلف و سختی های مختلف، با کشسانی و استحکام کافی تبدیل کرد.
2. میتواند فرکانس طبیعی سیستم جداسازی ارتعاش را کمتر کند و میرایی بیشتری داشته باشد.
3. مهم نیست در کشش، فشار، برش و تغییر نیروی، تغییر شکل نسبتا بزرگ است.
در مقایسه با کمک فنر فنری فلزی، می تواند شکل را آزادانه تعیین کند و با تنظیم ترکیب لاستیک سختی را کنترل کند. این می تواند نیاز به سختی و استحکام را در همه جهات برآورده کند.
4. درگیری داخلی بزرگ است و اثر جذب شوک خوب است، که منجر به پرش از ناحیه تشدید و کاهش نوسان فرکانس بالا و نویز می شود.
5. مدول الاستیسیته بسیار کوچکتر از فلز است و تغییر شکل الاستیک بزرگی ممکن است رخ دهد.
6. نگهداری از آن بدون لغزش آسان است.
7. کیفیت کوچک، نصب راحت و جداسازی قطعات.
8. سختی ضربه بالاتر از سفتی استاتیک و سختی دینامیکی است که برای تغییر شکل ضربه مفید است.
معایب ضربه گیر لاستیکی:
1. دستیابی به فرکانس طبیعی زیر 5 هرتز دشوار است.
2. توانایی مقاومت در برابر آلودگی محیطی و تغییر دما ضعیف و عمر آن کوتاه است.
3. ضربه گیرهای لاستیکی،معایبی مانند، آسیب پذیری در برابر دما، روغن، ازن، نور خورشید و خوردگی حلال های شیمیایی، ایجاد تغییرات عملکردی و پیری، آرام شدن آسان دارد، بنابراین طول عمر آن در حدود 10 سال پیشبینی میشود.
انواع لاستیک مورد استفاده در ضربهگیر های لاستیکی
لاستیک
- لاستیک طبیعی (NR)
- لاستیک مصنوعی مانند SBR، CR یا نئوپرن، EPDM، نیتریل، سیلیکون، پلی سولفید، اورتان، پلی اورتان و بوتیل
انواع ضربهگیر لاستیکی :
ضربه گیر پیچدار
ضربهگیر مهره دار
ضربهگیر آکاردئونی
ضربهگیر نئوپرن
ضربهگیر صنعتی
ضربهگیرصنعتی:
ضربهگیرهای صنعتی، جهت جذب تنش و ارتعاش مکانیکی وارد شده از موتورهای دیزلی، برقی، بنزینی و همچنین گیربکسها و پمپهای صنعتی به مکانیسم دستگاهها و تجهیزات صنعتی و نیز کاربرد در سازهها، پلها، دکلها و … جهت دریافت ارتعاشات و تنشها مورد استفاده قرار میگیرند. ضربهگیرهای صنعتی در هر صنعتی که تحت تأثیر مکانیزم صنعتی قرار دارد از قبیل خودروسازی، صنایع دریایی، صنایع ریلی و راهآهن، صنعت هوایی، صنایع راهسازی، جادهسازی و پلسازی و همچنین صنایع نفت، گاز، پتروشیمی کاربرد ویژهای دارند.
مزایایی ضربهگیر صنعتی:.
- از ارتعاش و لرزشهای زیاد پمپها/ دستگاههای تولیدی جلوگیری میکند
- از ضربههای مکرر بر روی خطوط لوله جلوگیر میکند
- جلوگیری از ایجاد اشتباه بر روی خروجی ابزارهای محاسباتی
انواع ضربه گیر صنعتی
- ضربهگیر پل
- ضربهگیر ساختمان
- ضربهگیر صنعت خودرو
- ضربهگیر غلطک
- ضربهگیر اسکله
- ضربهگیر ستون
- ضربهگیر زیر پرسی ضربهای
- ضربهگیر آسانسور
- ضربهگیر زیر دستگاههای صنعتی
- ضربهگیر زیر پمپها و سانتریفیوژها
- ضربهگیرهای سکوهای تخلیه و بارگیری کارخانهها
دمپر لاستیکی
دمپرهای لاستیکی، قسمتهای ضدلرزشی هستند که اکثرا از لاستیک و فلز ساخته میشوند و وظیفهی آنها کم کردن حرکت نسبی، همزمان با کاهش لرزش و انتقال صدا میباشد و یک اتصال کشسانی را بین اشیاء و تجهیزات سخت ایجاد میکنند، ساخت دمپر لاستیکی (که به عنوان بافر بالشتکی نیز شناخته میشود) به گونه ای است که لاستیک به صفحه فلزی و پیچ متصل به آن ساخته میشود و این امکان را میدهد به به صورت ساده نصب گردد و اتصالات انجام گیرد. .
لرزه گیر لاستیکی
لرزهگیر لاستیکی عموما، به دو صورت ساده و پیچیده به بازار عرضه میگردد، روشی رایج جهت جذب لرزش، شوک، صدا، تنشهای انبساطی و انقباضی و جلوگیری از انتقال لرزش و شوک وارده به تجهیزات دینامیکی و غیردینامیکی بسته به نوع صنعت مربوطه، تحت انواع شرایط کاری (دما، سیال و شرایط محیطی) است، البته در بعضی از موارد برای جلوگیری از هدایت الکتریکی نیز به کار میرود و در صنایع مختلف از جمله صنایع دریایی و کشتیرانی، خودروسازی، هوا و فضا، صنایع پتروشیمی، صنایع نساجی و صنایع آب و برق و گاز و … نیز کاربرد دارد.
مزایای لرزه گیر لاستیکی
-
- قابلیت استفاده در محیطهای خورنده علیرغم مقاومت کم در برابر فشار و دما
- مقاومت و انعطافپذیری بالا در مقابل لرزش و ارتعاش
- قابلیت برگشت پذیری در برابر دفرمه شدن
- مقاومت در برابر تنشها و شوکهای الکتریکی
- قابلیت جذب صدا
- عدم نیاز به واشر و درزگیر
- کاهش اتلاف حرارت
- سهولت در نصب و جایگزینی